Kundalik axborot byulletenimizda biz o'tgan kun ichida dunyoda sodir bo'lgan eng muhim voqealar va yangiliklarni taqdim etamiz.
G'azodagi vaziyat
Isroilning G'azodagi bombardimonlari oqibatida halok bo'lgan 42 mingdan ortiq odamning 70 foizi ayollar va bolalar edi. Bu haqda Birlashgan Millatlar Tashkilotining Inson huquqlari bo‘yicha boshqarmasi xabar berdi.
Birlashgan Millatlar Tashkiloti idorasi G'azo sektorida tinch aholining o'ldirilishi va xalqaro qonunlarning buzilishi haqida hisobot e'lon qildi. Hisobot 2023-yil noyabridan 2024-yil apreligacha bo‘lgan davrni o‘z ichiga oladi.
Hisobotda qayd etilishicha, chekka hududlardagi tinch aholiga qarshi keng ko‘lamli yoki tizimli hujumlar insoniyatga qarshi jinoyat bo‘lishi mumkin.
Birlashgan Millatlar Tashkilotining Inson huquqlari bo‘yicha boshqarmasi G‘azo sektoridagi hujumlar, portlashlar va boshqa bosqinchilik harakatlari natijasida halok bo‘lganlarning shaxsiy ma’lumotlarini tasdiqladi.
“Biz bu oʻlimlarning 70 foizini bolalar va ayollar tashkil etishini aniq aytdik. Bunday holat xalqaro gumanitar huquqning asosiy tamoyillarining muntazam ravishda buzilishi, kamsitish va qasos olishdan dalolat beradi. Xabar qilingan o'limlarning 80 foizida falastinliklar aholi punktlarida yoki shunga o'xshash joylarda o'ldirilgan. Ularning 44 foizi yosh bolalar, 26 foizi ayollardir”, — deyiladi xabarda.
Birlashgan Millatlar Tashkilotining Inson huquqlari bo'yicha Oliy komissari Volker Turk mamlakatlarni qurol savdosini cheklab, Isroilga moddiy, texnik va moliyaviy yordam berishga chaqirdi.
«Agar bu qo'llab-quvvatlash xalqaro huquqning jiddiy buzilishiga olib keladigan bo'lsa, uni to'xtatish kerak», dedi u.
Turkiya G'azodagi hujumlarni zudlik bilan to'xtatish, ko'chada qo'lga olingan mahbuslar va falastinliklarni ozod qilish, uzoq o'lkalarga gumanitar yordam yetkazilishini talab qildi.
NATOning Ukrainaga yangi yordami
NATO va uning osiyolik hamkorlari Shimoliy Koreya askarlarining Rossiya Federatsiyasi tomonidan Ukrainaga qarshi olib borayotgan urushdagi ishtirokini qattiq tanqid qildi.
“NATO ittifoqchilari Rossiya Federatsiyasi va Koreya Xalq Demokratik Respublikasi davlat va hukumat rahbarlarining Rossiyaning Ukrainaga nisbatan asossiz harbiy tajovuzini xavfli tarzda kengaytirish toʻgʻrisidagi qarorlarini keskin qoralaydi”, — deyiladi NATOning 32 ta davlati tomonidan 11 dekabr kuni qabul qilingan bayonotda. 8-noyabr, juma, shuningdek, Ukraina va Avstraliya, Yaponiya, Yangi Zelandiya va Janubiy Koreya tomonidan imzolangan qo'shma bayonotda.
Hujjatda aytilishicha, Shimoliy Koreya harbiylarining Rossiyaning Ukrainaga qarshi urushidagi ishtiroki NATO tomonidan jiddiy keskinlashuv sifatida baholanadi va bu Yevro-Atlantika xavfsizligi va Hind-Tinch okeani mintaqasiga keng ko‘lamli ta’sir ko‘rsatadi.
Uning mualliflari, shuningdek, Shimoliy Koreya qo‘shin yuborishdan oldin ham Moskvaga qurol va o‘q-dorilar yetkazib berish orqali harbiy yordam ko‘rsatganini qayd etadi.
Bayonot mualliflari “Rossiya va Koreya Xalq Demokratik Respublikasi o‘rtasidagi harbiy hamkorlikni kengaytirish Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining ko‘plab rezolyutsiyalarini buzish hisoblanadi”, deb ta’kidlagan. Ular Rossiya Federatsiyasining Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining doimiy a'zosi sifatidagi maqomiga ishora qiladilar.
“Biz Rossiyani ushbu rezolyutsiyalarga qaytishga va xalqaro majburiyatlarini bajarishga chaqiramiz”, — deyiladi bayonotda.
Ushbu mojaro kontekstida NATO himoyachi davlatga qo'shimcha yordam berishga va'da beradi. “Ittifoqchilar Ukrainani g‘alabaga erishgunga qadar zarur bo‘lgan vaqtgacha qo‘llab-quvvatlashga sodiq qoladilar”, deyiladi bayonotda.
NATO davlatlari va ularning hamkorlari maqsad – Rossiya agressiyasiga muvaffaqiyatli qarshi turish uchun Ukraina qurolli kuchlarini kuchaytirish ekanini aytadi.
Putin Valdayda nima dedi?
“Valday” muloqot klubining navbatdagi yig‘ilishida so‘zga chiqqan Rossiya prezidenti Vladimir Putin G‘arb davlatlarini “geosiyosiy ochko‘zlikda” aybladi.
Putin G‘arb tsivilizatsiyasini dushman deb hisoblamasligini, ammo uning “monopoliyasi” barham topayotganini ta’kidladi.
“Bu yerda illyuziyaga o‘rin yo‘q. Monopoliya har doim zararli, hatto monopolistlarning o‘zlari uchun ham”, dedi janob Putin.
Rossiya prezidenti G‘arbni “geosiyosiy ochko‘zlikda” aybladi va ular hozirgi barcha mojarolarda ishtirok etishini ta’kidladi.
U shunday dedi: “G‘arbning dunyoni o‘ziga yarasha o‘zgartirishga urinishi, uning noo‘rin va tasavvur qilib bo‘lmaydigan geosiyosiy ochko‘zligi bizning tarixiy davrimizdagi mojarolarning asosiy manbaidir”.
“Oʻz immunitetiga koʻr-koʻrona ishonish, oʻzining alohida eʼtirofini hisobga olish xalqaro fojiaga aylanishi mumkin”, dedi Putin va Yadro quroliga ega davlatlar klubi kengayib borayotganini taʼkidladi.
Putin Rossiya Gʻarb sivilizatsiyasini dushman deb bilmasligini va “Agar biz bilan boʻlmasang, bizga qarshisan” siyosatini qoʻllab-quvvatlamasligini taʼkidlab, “Rossiya koʻrsatayotgan xilma-xillikni” olqishlaganini aytdi.
Rossiyada ishchi kuchi etishmasligi
Butun mamlakatda ko'cha tozalovchilar etishmayapti. Shu bois, “farrosh”larning o‘rtacha maoshi qariyb 30 foizga oshdi.
Rossiya onlayn ish qidirish xizmati tahlilchilarining hisob-kitoblariga ko'ra, yanvardan sentyabrgacha bo'lgan davrda ko'cha supuruvchilarga bo'lgan talab o'tgan yilga nisbatan 47 foizga oshgan.
Shuni ta'kidlash kerakki, ularga eng katta talab yirik shaharlarda – Moskva, Sankt-Peterburgda kuzatilmoqda. Sankt-Peterburg, Qozon, Novosibirsk va Omsk.
Davlat Dumasining qurilish, uy-joy va kommunal xo'jalik bo'yicha qo'mitasi raisining o'rinbosari Svetlana Razvorotnevaning so'zlariga ko'ra, bu qishda mamlakatda «tozachilar» ning etishmasligi yomonlashadi, chunki ko'p odamlar kasbni afzal ko'rishni boshladilar Express yetkazib berish ko'proq foydali.
Ish qidirish xizmati ma'lumotlariga ko'ra, taklif qilingan o'rtacha ish haqi 29 foizga oshib, to'liq kunlik ishchi uchun oyiga 43 020 rublni (taxminan 450 dollar) tashkil etdi.
Sankt-Peterburgdagi «farrosh» ning o'rtacha ish haqi. Sankt-Peterburg – 55 403 rubl. Moskvada bunday ishchilar eng yuqori maosh oladi – o'rtacha 61 610 rubl.
Trumpning dastalabka tayinlovi
AQShning saylangan prezidenti Donald Tramp Syuzi Uaylsni Qurolli kuchlar kotibi etib tayinladi. Syuzi Uayls Trumpning Sailor kompaniyasida ishlaydigan ikki menejerdan biri. Bundan tashqari, Tramp saylov kampaniyasiga yordam bergan siyosiy strateg bilan ham aloqador.
Bu 20-yanvar kuni Oq uyga qaytayotgan Trampning birinchi kadrlar qaroridir.
Uayls Oq uy apparati rahbari lavozimini egallagan birinchi ayol bo‘ladi.
“Syuzi Uayls menga Amerika tarixidagi eng muhim siyosiy g'alabani qo'lga kiritishimga yordam berdi; U 2016, 2020 va hozirda muvaffaqiyatli o‘tgan saylov kampaniyamning ajralmas qismi bo‘lgan”, — dedi janob Tramp bayonotida.
Oq uy ma'muriyati rahbari katta ta'sir doirasiga ega bo'lgan amaldor hisoblanadi. Bu shaxs Oq uy xodimlarini boshqaradi, prezidentning ish jadvali va jadvalini tayyorlaydi, boshqa davlat idoralari va qonunchilar bilan aloqalarni saqlaydi.
Pokistondagi iflos havo
Pokiston sharqida qalin tutun havoni ifloslantirgani uchun bog‘lar va muzeylar yopilyapti. Bundan tashqari, barcha bozorlar endi soat 20:00 dan keyin yopiladi. Yangi cheklovlar odamlarning uylarini tark etishining oldini olishga qaratilgan.
Ilgari mamlakatdagi keskin ob-havo tufayli maktablar va davlat idoralari yopilishiga to‘g‘ri kelgan edi.
Yangi cheklovlar Panjob viloyatining 18 tumanida, jumladan, chang zarralari tufayli ko‘rish 100 metrdan kam bo‘lgan Lahorda ham 10 kun davomida amal qiladi.
Barcha jamoat bog‘lari, hayvonot bog‘lari va muzeylar, tarixiy joylar va bolalar maydonchalari yopiladi. 17-noyabrdan boshlab maktablar va davlat idoralari oʻz faoliyatini davom ettiradi.
O‘tgan oydan beri Lahor va Panjobning ayrim hududlarida zich tuman kuzatilmoqda. Sog‘liqni saqlash tizimi vakillarining so‘zlariga ko‘ra, havo ifloslangan hududlarda 30 mingdan ortiq aholi nafas yo‘llari kasalliklaridan davolangan.
Lahor Pokistonning ikkinchi yirik shahri. Bu hududda 14 milliondan ortiq aholi istiqomat qiladi. Shahar muntazam ravishda eng ifloslangan hududlar ro'yxatiga kiritiladi.